Πέρα από τον κυπριακό γελοίο μικρόκοσμο ο γαλλικός Μάης του

Πέρα από τον κυπριακό γελοίο μικρόκοσμο ο γαλλικός Μάης του ’68 ακόμα συγκλονίζει

Η εξέγερση του Μάη ’68, με επικεφαλής τους φοιτητές, ήταν καθαρά αντιεξουσιαστική με προεκτάσεις κοινωνικές, πολιτιστικές, ιδεολογικές, πολιτικές και οικονομικές ως αντίδραση εναντίον του καπιταλισμού, του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, του καταναλωτισμού και, φυσικά, εναντίον της γκωλλικής δεκαετούς διακυβέρνησης. Τα γεγονότα του Μάη '68 θεωρούνται ως η πλέον συνταρακτική ρήξη στην ιστορία της γαλλικής κοινωνίας

Το επαναστατικό πνεύμα στη Γαλλία ποτέ δεν πεθαίνει. Τρανή και συγκλονιστική απόδειξη, η κοινωνική, πολιτική, πολιτιστική, ιδεολογική έκρηξη και εξέγερση του Μάη 1968. Τον περ. μήνα συμπληρώθηκαν 50 χρόνια από εκείνα τα συνταρακτικά γεγονότα, τα οποία σημάδεψαν τη Γαλλία και πολλές άλλες χώρες. Ο Μάης ’68 ήταν το φυσικό επακόλουθο γαλλικών και άλλων κοινωνικών, πολιτικών, ιδεολογικών και πολιτιστικών διεγέρσεων της εποχής: Ο πόλεμος στο Βιετνάμ, οι θεωρίες του Μάο, η αντιπαράθεση Ανατολής-Δύσης, η σύγκρουση καπιταλισμού-ιμπεριαλισμού και κομμουνισμού, η καταναλωτική κοινωνία, η διεκδίκηση μιας καλύτερης ζωής και, φυσικά, οι ανησυχίες της φοιτητικής νεολαίας. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Γαλλία είναι μέρος των Trente Glorieuses, δηλ. των χωρών του ΟΟΣΑ με υψηλή οικονομική ανάπτυξη και σημαντική βελτίωση του επιπέδου ζωής.

Όχι, βέβαια, για όλους. Στις αρχές του 1968, με πρόεδρο τον στρατηγό De Gaulle, η χώρα έχει μισό εκατομμύριο ανέργους, 2 εκ. εργαζόμενοι πληρώνονται με μίνιμουμ μισθό 400-500 φράγκων, 5 εκ. Γάλλοι είναι κάτω από το όριο της φτώχιας, πολλά εργοστάσια κλείνουν. Παρατηρείται ένα απίστευτο malaise social. Με αφορμή αλλαγές στην Παιδεία, ξεσπά αντίδραση από τους φοιτητές στο Πανεπιστήμιο της Nanterre με το κίνημα της 22ας Μαρτίου 1968, και μεταλαμπαδεύεται στους εργάτες και σε όλες σχεδόν τις τάξεις της γαλλικής κοινωνίας. Πρόκειται για το πλέον ευρύ, καθολικό και δυναμικό κίνημα διαμαρτυρίας στη ζωή της χώρας τον 20όν αιώνα.

Η εξέγερση του Μάη ’68, με επικεφαλής τους φοιτητές, ήταν καθαρά αντιεξουσιαστική με προεκτάσεις κοινωνικές, πολιτιστικές, ιδεολογικές, πολιτικές και οικονομικές ως αντίδραση εναντίον του καπιταλισμού, του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, του καταναλωτισμού και, φυσικά, εναντίον της γκωλλικής δεκαετούς διακυβέρνησης. Ο στρατηγός de Gaulle, υπό το βάρος της παλλαϊκής έκρηξης, καταφεύγει για ένα 24ωρο στο Baden-Baden της Γερμανίας και αναζητεί υποστήριξη από τον στρατό, τον οποίο θα ήθελε να χρησιμοποιήσει αν η κατάσταση ξέφευγε από τον έλεγχο. Ο συντηρητικός πρωθυπουργός, Pompidou, υποστήριζε τον διάλογο με την ελπίδα ότι το κίνημα θα ξεφούσκωνε από μόνο του.

Τα γεγονότα του Μάη ΄68 θεωρούνται ως η πλέον συγκλονιστική ρήξη στην ιστορία της γαλλικής κοινωνίας, η οποία επέβαλε αναθεώρηση των θεσμών και αξιών της. Τα πολιτικά κόμματα κατελήφθησαν εξαπίνης. Το πανίσχυρο Κομμουνιστικό Κόμμα της χώρας αρχικά τάχθηκε εναντίον των διαδηλώσεων και καταλήψεων πανεπιστημίων από τους φοιτητές. Η κεντρο-δεξιά θεωρούσε τους διαδηλωτές ως περιθωριακούς και αναρχικούς. Και η γκωλλική εξουσία όπως και η οικονομική ελίτ της Γαλλίας αντιμετώπιζαν με απαρέσκεια τις διαδηλώσεις. Μέχρι που στις 13 Μαΐου 1968 πραγματοποιείται η μεγαλύτερη παναπεργία στην ιστορία της χώρας. Τα πάντα παραλύουν, εφτά τουλάχιστον πρόσωπα χάνουν τη ζωή τους και εκατοντάδες τραυματίζονται κατά τη διάρκεια ογκωδέστατων διαδηλώσεων και συγκρούσεων με αστυνομικές δυνάμεις, οι οποίες, όλως περιέργως, δεν προσλαμβάνουν μορφή επανάστασης αλλά απελπισμένης αντίδρασης κατά της εξουσίας, των δομών και θεσμών του κράτους και της υποβάθμισης της ζωής εκατομμυρίων Γάλλων, της ταχύτατης αστικοποίησης, των γκέτο, της μαζικής εκπαίδευσης, κ.λπ.

Ο Μάης ΄68 είναι δύο κινήματα, φοιτητικό και εργατικό, των οποίων η ένταση και η διάσταση ξεπέρασαν τα όρια της Γαλλίας και επηρέασαν και άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο αμφισβήτησης της δεκαετίας του ’60, με επίκεντρο τα γαλλικά πανεπιστήμια. Πενήντα χρόνια ακριβώς αργότερα, ο πρόεδρος Macron επιχειρεί να ανακόψει την ελεύθερη εγγραφή φοιτητών στα γαλλικά πανεπιστήμια με χαμηλά ποσοστά επιτυχίας και να καθιερώσει ένα σύστημα αξιολόγησης των υποψηφίων με κριτήρια. Γι’ αυτό και οι φοιτητές, με υπόμνηση τον Μάη ΄68, αντέδρασαν με καταλήψεις και διαδηλώσεις, μιλώντας για κοινωνική αδικία και ελιτισμό. Αλλά τι; Από το 90% των κατόχων baccalaureat, με τα οποία εισάγονται στα γαλλικά πανεπιστήμια, μόνο το 40% είναι σε θέση να τελειώσουν τις σπουδές τους.

Η 50ή επέτειος της εξέγερσης του Μάη ΄68 συμπίπτει με την τελευταία αναταραχή στα πανεπιστήμια, η οποία πάλι επεκτάθηκε και σε άλλους τομείς της κοινωνίας. Το πρόβλημα φαίνεται να είναι βαθύτερο. Στις 15/3/1968, ο κορυφαίος αρθρογράφος της Le Monde, Pierre Viansson-Pont?, σε ανάλυσή του, με τίτλο: «Quand la France s'ennuie…» («Όταν η Γαλλία πλήττει…»), προειδοποιούσε τον στρατηγό De Gaulle για το απίστευτο malaise social στη χώρα. Πρόσφατα, η αριστερίζουσα εφημερίδα Liberation διερωτάτο εύλογα αν ο Μάης ΄18 θα είναι ο αντι-Μάης ΄68.

Η νέα εξέγερση των φοιτητών-εργαζομένων και η κρίση στα πανεπιστήμια επιβεβαιώνει τον δυναμισμό του γαλλικού κοινωνικού μοντέλου. Συνεχής σύγκρουση ιδεών, συζήτηση θέσεων και αέναη διατύπωση απόψεων και αντιλήψεων. La France Republicaine δεν σταματά να επαναστατεί, να αντιπαρατάσσεται, να συζητεί αλλά να προχωρεί. Κι εμείς, στον κυπριακό γελοίο μικρόκοσμο ταλανιζόμαστε από ανεπαρκείς και σπιθαμιαίους πολιτικάντηδες της κομματοκρατίας, της ασύδοτης ρουσφετοκρατίας και της αναξιοκρατίας…

Πηγή: SigmaLive Στήλες